Lợi suất trái phiếu là gì? Được tính như thế nào?

Lợi suất trái phiếu là khái niệm đã quá quen thuộc trong lĩnh vực đầu tư. Chỉ số này tác động và làm ảnh hưởng trực tiếp đến sức hấp dẫn của trái phiếu nói riêng và của thị trường tài chính nói chung. Trong bài viết dưới đây hãy cùng Momi đim tìm hiểu sâu hơn về khái niệm này, đọc hiểu để nắm rõ kiến thức đầu tư chứng khoán.

Tìm hiểu lợi suất trái phiếu là gì?

Lợi suất trái phiếu (Bond yield) phản ánh tỷ lệ lợi nhuận mà nhà đầu tư thu được trên mệnh giá trái phiếu. Trong đó có hai loại lợi suất trái phiếu, bao gồm:

• Lợi suất danh nghĩa : Là tỷ lệ lãi được ghi rõ trên trái phiếu. Ví dụ nếu bạn mua trái phiếu với mệnh giá 4.000.000 đồng và nhận được lãi là 200.000 đồng/năm. Như vậy, lợi suất danh nghĩa bạn nhận được là 200.000/4.000.000 = 5%.
• Lợi suất thực: Phản ánh mức lãi suất nhà đầu tư nhận được sau khi đã trừ đi ảnh hưởng của lạm phát. Nói cách khác, lợi suất thực là thu nhập hàng năm của trái phiếu chia cho giá thị trường hiện tại của nó.
• Lợi suất yêu cầu: Là mức lợi suất mà các tổ chức phát hành trái phiếu phải cung cấp để thu hút nhà đầu tư.

Xem thêm: Lợi nhuận chứng chỉ quỹ đến từ đâu? Đầu tư chứng chỉ quỹ như thế nào giúp thu lời tốt nhất

Lợi suất trái phiếu là gì?

Cách đo lường lợi suất trái phiếu

Lợi suất trái phiếu được tính theo công thức:

Lợi suất trái phiếu = tiền lãi hàng năm / giá trái phiếu

Ví dụ, nếu bạn mua trái phiếu với giá 2 tỷ, tiền lãi nhận được mỗi năm là 200 triệu

• Nếu không bán trái phiếu trước hạn, bạn sẽ nhận được lãi suất coupon là 200 triệu đồng mỗi năm trong thời gian 5 năm và nhận lại 2 tỷ đồng khi đến hạn thanh toán từ đơn vị phát hành trái phiếu. Lúc này, lợi suất trái phiếu được tính là: 200.000.000/ 2.000.000.000.0000 = 10%
• Nếu bạn trước thời hạn đã định bạn sẽ không thể nhận lại đủ 2 tỷ. Nguyên nhân được xác định là do có sự thay đổi của giá trái phiếu qua mỗi ngày. Nếu giá trái phiếu tại thời điểm bán thấp hơn giá ban đầu đã mua, bạn sẽ bán trái phiếu của mình dưới mệnh giá. Lúc này tồn tại một khoản chiết khấu (a discount). Còn nếu giá trái phiếu lúc đó cao hơn mức giá ban đầu, bạn sẽ bán lại trái phiếu của mình trên mệnh giá và thu về khoản thặng dư (a premium).
• Như vậy, với mức giá nào thì tiền lãi bạn nhận về hàng năm vẫn không có sự thay đổi (200 triệu/năm). Tuy nhiên, nếu bạn bán với giá 800 triệu thì lợi suất trái phiếu là 200.000.000/800.000.000 = 25%. Nếu bán với giá 2, 4 tỷ thì lợi suất trái phiếu là 200.000.000/2.400.000.000 = 8,33%.

Đo lường lợi suất trái phiếu

Các yếu tố tác động đến lợi suất trái phiếu

Lợi suất trái phiếu chịu sự tác động của nhiều các chỉ số khác nhau, trong đó có:

• Giá trái phiếu: Ở đây giá trái phiếu và lợi suất trái phiếu có mối quan hệ nghịch biến. Đống nghĩa khi giá trái phiếu tăng thì lợi suất giảm và ngược lại
• Giá trị của đồng tiền phát hành trên thị trường ngoại hối
• Tính chất uy tín tín dụng của tổ chức phát hành. Ví như trái phiếu Chính phủ do Chính phủ phát hành, trái phiếu doanh nghiệp do doanh nghiệp/công ty phát hành
• Bên cạnh đó trái phiếu cũng chịu sự ảnh hưởng bởi sự ổn định của tổ chức nơi phát hành ra trái phiếu đó
• Lãi suất trái phiếu: Khi lãi suất tăng, giá trái phiếu sẽ bị giảm. Đồng nghĩa, một khoản lợi khoản lợi suất cao hơn sẽ được mang lại cho người mua trái phiếu cũ, đi kèm là những người những người mua mới sẽ phải mua trái phiếu với lãi suất coupon cao hơn. Ngược lại, khi lãi suất giảm thì giá trái phiếu trên thị trường sẽ tăng lên khiến cho người mua trái phiếu trước đó có lợi suất thấp hơn và việc phát hành trái phiếu mỡi sẽ có lãi suất coupon thấp hơn.

Trước khi đầu tư, bạn cần có sự tính toán kỹ càng lợi suất trái phiếu thu được để có thể đưa ra quyết định mua vào hợp lý nhất, giúp tối ưu lợi nhuận thu về. Hy vọng những chia sẻ trên đây sẽ giúp ích nhiều hơn cho bạn trong hành trình đầu tư, giúp bạn thêm vững các kiến thức thường dùng trong lĩnh vực chứng khoán.