Những chính sách chứng khoán nổi bật năm 2022 nhà đầu tư nên lưu ý

Năm 2022 sắp khép lại với những biến động không ngừng đối với chứng khoán Việt Nam. Cùng với những thay đổi về mặt kinh tế, môi trường vĩ mô, loạt chính sách chứng khoán mới được ban hành, sửa đổi cũng góp phần to lớn tác động đến sự vận hành của thị trường.

Dừng cung cấp thông tin dữ liệu giao dịch tự doanh

Từ đầu tháng 3/2022, các thông tin về giao dịch của bộ phận tự doanh các công ty chứng khoán sẽ chính thức bị dừng cung cấp. Theo HoSE, quyết định này không làm ảnh hưởng đến vấn đề công bố thông tin bởi nó chỉ cung cấp theo gói dịch vụ cho một số khách hàng. Cũng theo HoSE, việc ngừng cung cấp thông tin là để phục vụ việc rà soát và phát triển sản phẩm mới.

Liên quan đến vấn đề này, Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước đã có văn bản đề nghị Sở Giao dịch Chứng khoán Việt Nam (VNX) chỉ đạo HNX và HoSE thực hiện công bố thông tin cuối ngày về tổng khối lượng và tổng giá trị giá dịch đối với từng mã chứng khoán. Theo đó, HoSE đã công bố dữ liệu tự doanh từ ngày 17/5; HNX chính thức công bố dữ liệu từ ngày 20/5.

Loạt chính sách chứng khoán mới được ban hành, sửa đổi

Buộc giải trình khi cổ phiếu tăng trần/giảm sàn 5 phiên liên tiếp

Từ ngày 16/5, Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước đã có công văn hướng dẫn các Sở giao dịch chứng khoán về việc yêu cầu các tổ chức niêm yết, các tổ chức đăng ký giao dịch giải trình khi giá cổ phiếu tăng trần hoặc giảm sàn 5 phiên liên tiếp.

Theo đó, Sở giao dịch Chứng khoán có công văn gửi các doanh nghiệp, yêu cầu trong thời hạn 24h kể từ khi giá cổ phiếu tăng trần/giảm sàn 5 phiên liên tiếp phải báo cáo, công bố thông tin liên quan đến tác động của công ty có ảnh hưởng đến biến động giá cổ phiếu ở thời điểm đó. Chính sách này được ban hành với mong muốn ổn định thị trường, tăng cường giám sát, đảm bảo thị trường hoạt động công khai, minh bạch, đặc biệt sau khi các vụ bê bối liên quan đến thao túng giá cổ phiếu bị phanh phui.

Mặc dù vậy, sau khi đưa vào thực hiện, chính sách này vẫn chưa được khai thác hiệu quả. Các văn bản giải trình của doanh nghiệp chưa đủ thuyết phục và làm thoả mãn các nhà đầu tư. Hầu hết chỉ dừng lại ở việc giải thích biến động giá là do nhu cầu thị trường có sự thay đổi, đi kèm là sự khẳng định doanh nghiệp không có tác động gì tới biến cố đó. Số khác lại cho rằng giá cổ phiếu chịu ảnh hưởng bởi tâm lý thị trường trong nước và quốc tế

Thay đổi cách tính giá thanh toán ngày đáo hạn phái sinh

Dưới sự chỉ đạo của Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước, Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam (VSD) đã thực hiện thay đổi phương pháp tính giá thanh toán cuối cùng của hợp đồng tương lai. Theo đó, phương pháp tính giá thanh toán cuối cùng (FSP) của hợp đồng tương lai chỉ số VN30 được thay đổi từ giá trị đóng cửa của chỉ số cơ sở tại ngày cuối cùng chuyển thành giá trị trung bình số học giản đơn của chỉ số trong 30 phút cuối cùng của ngày giao dịch cuối cùng (bao gồm 15 phút khớp lệnh liên tục và 15 phút khớp lệnh định kỳ đóng cửa) sau khi đã loại trừ 3 giá trị số chỉ số cao nhất và 3 giá trị chỉ số thấp nhất của phiên khớp lệnh liên tục.

Kỳ áp dụng đầu tiên của chính sách này là ký tháng 6/2022. Như vậy, nhà đầu tư tham gia hợp đồng giao dịch tương lai Vn30F1M từ tháng 6 trở đi sẽ không chốt giá đáo hạn ở giá đóng cửa VN30 như trước đây mà sẽ là trung bình của chỉ số VN30 trong 30 phút từ 2h15 đến 2h45.

Rút ngắn thời gian thanh toán giao dịch chứng khoán

Theo quy chế mới, thời gian ngân hàng thanh toán, hoàn tất thanh toán tiến và VSD hoàn tất thanh toán chứng khoán được điều chỉnh từ 15h30 - 16h00 lên 11h00 - 11h30 ngày T+2. Trong trường hợp phát sinh thành viên lưu ký mất khả năng thanh toán thì thời gian hoàn tất thanh toán chậm nhất sẽ là 12h00.

Nhà đầu tư khi giao dịch mua - bán chứng khoán ngày T+0 sẽ nhận được chứng khoán/tiền ngày T+2 để có thể thực hiện mua - bán chứng khoán trong phiên giao dịch cuối buổi chiều cùng ngày. Nhờ quy chế này, nhà đầu tư có thể bán chứng khoán mua ngày T+0 ngay trong phiên giao dịch T+2 thay vì chờ thêm 1 ngày như trước đây.

Cho phép giao dịch lô lẻ trên HoSE

Nhằm đáp ứng nhu cầu giao dịch chứng khoán lô lẻ của nhà đầu tư, phía Sở giao dịch Chứng khoán TP. HCM (HoSE) đã phối hợp với Công ty TNHH Hệ thống thông tin FPT nâng cấp và thử nghiệm toàn thị trường chức năng cho phép giao dịch chứng khoán lô lẻ (ở đây là với số lượng từ 1 - 99 cổ phiếu). Tuy vậy, giao dịch lô lẻ sẽ được thực hiện trên bảng riêng, hoàn toàn tách biệt với các giao dịch lỗ chắn. Các lệnh giao dịch lô lẻ sẽ chỉ được khớp với nhau và không được khớp với lệnh chứng khoán lô chẵn. Chính điều này cũng khiến nhà đầu tư không cảm thấy quá hài lòng. Chính sách này được chính thức đi vào thử nghiệm ngày 12/9/2022.

Thay đổi quy định về phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ

Chính sách chứng khoán này nhằm mục đích tăng cường trách nhiệm và nghĩa vụ của doanh nghiệp phát hành trong việc sử dụng tiền thu từ phát hành trái phiếu đúng mục đích. Cụ thể, doanh nghiệp phải nêu cụ thể mục đích phát hành tại phương án phát hành và phải công bố thông tin cho nhà đầu tư đăng ký mua trái phiếu được biết. Việc sử dụng vốn huy động từ phát hành trái phiếu của doanh nghiệp phải đảm bảo đúng như mục đích theo phương án phát hành và nội dung công bố thông tin cho nhà đầu tư.

Nghị định cũng tiến hành sửa đổi, bổ sung thêm một số điểm chính gồm: nguyên tắc phát hành trái phiếu, quy định rõ cách thức xác định nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp, sửa thời hạn công bố thông tin, bổ sung quy định về đại diện người sở hữu trái phiếu,...

Sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện hành lang pháp lý trong tương lai

Thị trường chứng khoán Việt sẽ tiếp tục được kiện toàn trong tương lai với loạt điều chỉnh mới

Đại diện các cơ quan cũng cho biết trong thời gian tới, hàng loạt các chính sách, quy định, luật liên quan như Luật doanh nghiệp, Luật chứng khoán,... nhằm mục đích kiểm soát chặt chẽ, minh bạch, tạo ra nguồn vốn trung và dài hạn giúp các doanh nghiệp phát triển sản xuất - kinh doanh.

Có thể nói, với những thay đổi chính sách chứng khoán như trên, trong tương lai không xa thị trường chứng khoán sẽ được “thanh trừng”, hoàn thiện và kiện toàn hơn.