Liệu lợi nhuận ngành ngân hàng có giảm tốc khi thị trường trở nên khốc liệt hơn?

Báo cáo mới nhất từ VNDirect cho biết, tăng trưởng lợi nhuận của ngành ngân hàng có thể sẽ giảm tốc và chỉ đạt 10 - 11% so với cùng kỳ trong năm 2023 - 2024 do tăng trưởng tín dụng bị chậm lại, chi phí tín dụng tăng và các điều kiện ngoại cảnh không còn được như ý.

Ngành ngân hàng tiếp tục phải hứng chịu sóng gió trong năm 2023

Việc Ngân hàng Nhà nước tăng mạnh 200 điểm cơ bản lãi suất điều hành sẽ tác động tiêu cực đến NIM của các ngân hàng khi chi phí vốn và lãi suất cho vay không thể bắt kíp. Thêm nữa, thị trường bất động sản và trái phiếu doanh nghiệp tiếp tục gặp khó khăn sẽ tác động xấu hơn đến chất lượng tài sản cũng như tình hình thanh khoản của các ngân hàng.

Ngành ngân hàng tiếp tục phải hứng chịu sóng gió trong năm 2023

Bên cạnh đó, việc tăng vốn cũng là một chủ đề đáng chú ý trong năm 2023, đặc biệt là ở các ngân hàng quốc doanh. Nhìn chung, tăng trưởng lợi nhuận của ngành sẽ giảm tốc và đạt từ 10% đến 11% trong giai đoạn năm 2023 - 2024. Nói cách khác, mức giảm này sẽ bị bó hẹp hơn nhiều trong cùng kỳ năm 2022 (mức 32%) do tăng trưởng tín dụng chậm lại, NIM thu hẹp và chi phí tín dụng tăng.

Nhà đầu tư cần thận trọng hơn trong nửa đầu năm, lạc quan hơn trong nửa năm còn lại

VNDirect giữ vững lập trường thận trọng với triển vọng ngành ngân hàng trong nửa đầu năm 2023 do nghi ngại và thanh khoản và rủi ro ro trái phiếu doanh nghiệp vẫn còn hiện hữu.

Theo tổng kết có khoảng 46.000 tỷ đồng trái phiếu doanh nghiệp đáo hạn trong 6 tháng đầu năm 2023. Đây là một thách thức lớn đối với hệ thống tài chính. Mặc dù vậy mọi thứ sẽ dần trở nên khả quan hơn khi lãi suất và căng thẳng tỷ giá được xoa dịu. Thêm nữa, vấn đề thanh khoản cũng được phần nào gỡ rối nhờ Chính phủ đẩy mạnh các gói đầu tư công. Rủi ro giảm giá chịu tác động bởi các yếu tố: lãi suất tăng cao hơn dự kiến; nợ xấu tăng cao; khó khăn trên thị trường bất động sản và trái phiếu doanh nghiệp tiếp tục kéo dài.

Thị trường điều chỉnh, cơ hội đầu tư cũng nhiều hơn cho nhóm ngành ngân hàng

Ở góc nhìn tích cực, hệ thống ngân hàng đã có sự cải thiện nhiều hơn so với trước đây và ngân hàng vẫn là ngành được hưởng lợi nhiều nhất từ câu chuyện tăng trưởng kinh tế của Việt Nam trong dài hạn. Do đó, định giá ở mức thấp nhất lịch sử đang góp phần mở ra những cơ hội đầu tư hấp dẫn cho ngành này.

Ở bối cảnh hiện tại, VNDirect ưu tiên các ngân hàng có khả năng phòng thủ trước những biến động (quản trị rủi ro tốt và cho vay bất động sản hạn chế), điển hình có VCB và ACB. Tuy nhiên, một khi sóng gió qua đi, công ty chứng khoán VnDirect lại có sự ưu tiên hơn với những ngân hàng có định giá rẻ, bộ đệm vốn vững chắc và có tỷ trọng cho vay bất động sản và trái phiếu doanh nghiệp lớn trong danh mục.

Tăng trưởng tín dụng hệ thống có sự chững lại

Tín dụng hệ thống năm 2022 đã tăng 14,5% cao hơn mức cùng kỳ năm 2021 (+13,6%). Mặc dù vậy, tín dụng chỉ tăng thêm xấp xỉ 5% trong 6 tháng (từ cuối tháng 6 đến cuối tháng 12). Trong khi đó 6 tháng đầu năm tăng 9,5%. Điều này cho thấy sự chậm lãi rõ rệt khi ổn định kinh tế vĩ mô vần là ưu tiên số 1 của Chính phủ trong năm 2022 và cả các năm 2023 - 2014.

Dự đoán tăng trưởng tín dụng sẽ chậm lại, đạt khoảng 12% trong năm 2023 do thị trường bất động sản kém khả quan, tăng trưởng xuất khẩu giảm tốc và lãi suất cao. Đồng nghĩa các chủ đầu tư sẽ gặp khó khăn trong việc huy động vốn khi thị trường doanh nghiệp trầm xuống và lãi suất tăng cao làm ảnh hưởng đến nhu cầu vay mua nhà. Thêm nữa, xuất khẩu là trụ cột tăng trưởng của Việt Nam trong năm 2023 cũng được dự báo sẽ giảm tốc. Do đó, các doanh nghiệp sẽ tạm thời ngưng mở rộng hoạt động sản xuất kinh doanh trong bối cảnh lãi suất tăng cao và nhu cầu tiêu dùng suy yếu.

Dự đoán tăng trưởng tín dụng sẽ chậm lại, đạt khoảng 12% trong năm 2023

VnDirect cũng dự báo lạm phát toàn vẫn dự kiến ở mức cao bất chấp lạm phát toàn cầu đã có dấu hiệu đạt đỉnh. Cuối cùng căng thẳng thanh khoản cũng là nguyên nhân khiến đà tăng trưởng tín dụng bị chậm lại.

Cuối quý 3/2022, các ngân hàng ghi nhận chỉ số LDR tăng mạnh, một số ngân hàng đã gần chạm ngưỡng quy định đưa ra là 85%.

Trước bối cảnh hiện tại, Ngân hàng Nhà nước sẽ có sự ưu tiên đối với các Ngân hàng thương mại có cơ cấu tín dụng lành mạnh (tỷ trọng cho vay các phân khúc rủi ro như trái phiếu doanh nghiệp và bất động sản thấp hoặc có tỷ trọng cho vay bán lẻ cao), tham gia cơ cấu lại các tổ chức tài chính yếu kém, chất lượng sản lành mạnh, quản trị rủi ro tốt và có tỷ lệ an toàn vốn cao.