Fed tăng lãi suất, thị trường chứng khoán Việt Nam chịu tác động như thế nào?

Trước những động thái mới nhất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) về đợt tăng lãi suất mới nhất, thị trường tài chính thế giới đồng loạt bị “chao đảo”. Không đứng ngoài vòng xoáy, chứng khoán Việt cũng chịu những “đòn” tác động không nhỏ. Tâm lý thận trọng bao trọn toàn thị trường.

Tính từ đợt tạo đáy hồi giữa tháng 7, chỉ số VN-Index đã và đang củng cố xu hướng phục hồi. Đến tháng 8, chỉ số này đã tăng thêm 6,3% với giá trị bình quân phiên trên 3 sàn đạt 18.541 tỷ đồng - tăng thêm 35,6% so với tháng trước đó.

Tuy vậy, sang đến tháng tiếp theo thanh khoản bắt đầu có xu hướng giảm bất chấp những quy định mới được đưa vào thực thi: rút ngắn kỳ thanh toán xuống T+2 và cho phép giao dịch lô lẻ.

Fed tăng lãi suất cao kỷ lục

Đóng cửa phiên 21/9 chỉ số này dừng lại ở ngưỡng 1.210,55 điểm với nhiều nhóm ngành chìm trong sắc đỏ. Diễn biến này càng trở nên phức tạp hơn khi đêm 21/9 (theo giờ Việt Nam), Cục Dự trữ Liên Bang Mỹ (Fed) tiếp tục nâng lãi suất kỷ lục nhằm hạ nhiệt lạm phát tại Mỹ. Đây cũng là chính sách mạnh tay nhất của quốc gia này kể từ thập niên 80 nhằm đối phó với lạm phát tăng. Theo các chuyên gia, việc Fed tăng lãi suất sẽ ảnh hưởng rất lớn đến tâm lý nhà đầu tư bởi trong 2 năm trở lại đây, chứng khoán Việt có sự tương quan rất lớn với chứng khoán toàn cầu.

Việc thắt chặt chính sách tiền tệ sẽ gây ảnh hưởng lớn đến tỷ giá khiến đồng USD có xu hướng tăng mạnh, tăng áp lực điều hành tỷ giá cho Ngân hàng Nhà nước. Nếu không duy trì được sự ổn định, niềm tin cho nhà đầu tư vào đồng nội tệ sẽ dần suy yếu, dẫn đến hệ quả là dòng vốn bị rút ròng và lạm phát nhập khẩu gia tăng, gây áp lực lên tình hình lạm phát trong nước.

Tất yếu sau quyết định của Fed sẽ là sự thay đổi của tâm lý thị trường. Trong thời gian tới, kỳ vọng kết quả kinh doanh quý 3 khởi sắc sẽ là điểm tựa để thị trường hồi phục.

Tuy vậy, theo hướng tích cực hơn, nhiều chuyên gia cũng nhận định mặc dù thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ bị tác động bởi quyết định nâng lãi suất của Fed song cũng không hẳn quá lớn. Những yếu tố tích cực vẫn được duy trì: tình hình vĩ mô tương đối sáng sủa; lạm phát được kiểm soát tốt; tỷ giá chưa quá nóng, lãi suất chỉ tăng cục bộ. Thứ hai, trên thế giới các nước khác trong đó có cả Mỹ đang gặp phải những thách thức rất lớn liên quan đến việc duy trì lãi suất cao; đồng USD sau chuỗi tưng kỷ lục đang có dấu hiệu đi xuống; chỉ số DH mang tính định hướng toàn cầu dù đang trong giai đoạn điều chỉnh nhưng cũng đang cận kề vùng hỗ trợ đáy. Ngoài ra, về mặt định giá, chứng khoán Việt đang ở mức rẻ nhất trong vòng 5 năm. Chỉ số P/E trung bình toàn thị trường khoảng 13. Với sự tăng trưởng lợi nhuận của nhiều nhóm ngành, đặc biệt dòng ngân hàng khoảng 25% trong năm 2022, khả năng sẽ đưa chỉ số P/E forward về mức 10.

Cuối cùng, dòng tiền yếu đồng thời cũng thể hiện lực cầu không đủ mạnh. Tuy nhiên xét ở khía cạnh khác lại không đủ để “đạp sâu”, điều này khác xa với bối cảnh thời VN-Index lập đỉnh 1.536 điểm và lao dốc. Lúc đó thanh khoản trở thành con dao 2 lưỡi trong trường hợp tâm lý bán tháo xảy ra. Trong các báo cáo mới nhất của các công ty chứng khoán, hầu hết đều đưa ra những góc nhìn khá thận trọng trước động thái của Fed.

Chứng khoán "nhuộm" sắc đỏ sau khi Fed công bố tăng lãi suất

Yuanta Việt cho rằng, thị trường sẽ tiếp tục giằng co và biến động mạnh. Rủi ro ngắn hạn của thị trường vẫn ở mức cao, theo đó áp lực vẫn còn lớn. Mặc dù vậy, mức 1.200 điểm của chỉ số VN-Index là mức hỗ trợ mạnh. Ở một kịch bản tích cực, nếu chỉ số này tiếp tục biến động trong khoảng 1.200 - 1.214, rủi ro ngắn hạn có thể sẽ giảm dần. Ngoài ra, chỉ báo tâm lý ngắn hạn tiếp tục giảm nhẹ cho thấy tâm lý nhà đầu tư vẫn chưa được cải thiện quá nhiều.

TPS cũng đưa ra những nhận định tương tự khi dự báo biến động sẽ tiếp tục duy trì với sự giằng co ở ngưỡng 1.200 điểm và chưa thế bứt phá khỏi đây. Cùng với đó, thanh khoản sẽ một lần nữa bị sụt giảm và rơi về mức thấp nhất năm 2022. Điều này phản ánh sự thận trọng của nhà đầu tư cũng như mức rủi ro lớn của thị trường.

Về phía mình, TVSI đánh giá hiện tại, tương quan giữa lợi nhuận kỳ vọng và rủi ro vẫn chưa đủ độ “nóng” để thu hút nhà đầu tư ngắn hạn nên dù lạc quan về triển vọng thị trường sau động thái của Fed, đơn vị này khuyên nhà đầu tư vẫn cần duy trì sự kiên nhẫn.

SGI Capital đưa ra nhận định như sau: Giai đoạn tháng 9 và tháng 10/2022 sẽ có thể là bài thử mạnh với trường chứng khoán Việt - rủi ro gây ra từ chính thị trường tài chính khi Fed tăng tốc hút tiền. Tuy vậy, SGI Capital cũng cho rằng giai đoạn áp lực tỷ giá và lãi suất căng thẳng và bất ngờ nhất có thể đang dần đi qua. Phía Ngân hàng Nhà nước sẽ có thêm dư địa điều hành từ cuối quý 4 khi tốc độ thắt chặt tiền tệ dần chậm lại trên khắp toàn cầu. Lúc này, thanh khoản thị trường được mong đợi sẽ cải thiện rõ rệt, thị trường cũng dần ổn định trở lại.